مراسم گل غلتان چیست؟(مکان و تاریخ برگذاری)

گل غلتان یکی از جشن‌ها و مراسم ایران زمین است. این مراسم مخصوص نوزادانی است که در فصل بهار متولد شده‌اند و یا اولین بهار زندگی را تجربه می‌کنند. این جشنواره ملی که قدمتی صدساله دارد، هر سال با رویش و شکفتن گل‌های محمدی در شهرهای دامغان، کاشان، خراسان رضوی و گناباد با رسم و رسومی خاص اجرا می‌شود.

درکاشان هم سالیان متمادی است که هرساله آیین‌های ملی ومعنوی زیادی مطابق با آداب و رسوم و فرهنگ کاشانیها برگزار می‌شود. ازآنجا که گل محمدی عمدتا درکاشان خصوصا شهرهای قمصر و نیاسر کشت می‌شود و اصلی‌ترین محصول این مناطق است، جشن‌ها ومراسم مختلفی هم به پاس شکرگزاری از خداوند درارتباط با این محصول بی‌نظیر برپا می‌شود. آیین‌ گل غلتان هم یکی از این جشن‌هاست. این جشنواره هر سال از اواخر فروردین که گلهای محمدی شکوفا شده‌اند آغاز می‌شود و تا اواخر خرداد ادامه دارد.

آیین گل غلتان چگونه برگزار می‌شود؟‌

این مراسم بیشتر توسط بستگان نزدیک نوزاد خصوصا مادر، مادر بزرگ، خاله و عمه‌ها انجام می‌شود. به این صورت كه چند نفر ازبستگان نزدیک خصوصا بانوان درساعات آغازین صبح برای چیدن گل، به باغ‌ها و مزارع گل محمدی رفته و با ذكر صلوات و خواندن ابیاتی به جمع آوری گل‌های محمدی می‌پردازند. ابیاتی چون:

همه کوه و کمر بوی تو داره یا محمد

کدوم گل قامت روی تو داره یا محمد

همون ماهی که از کوه می زنه سر

نشان طاق ابروی تو داره یا محمد

پس از جمع آوری گل‌ها،  گلبرگ‌های آن را برای مراسم جدا می‌كنند. سپس نوزاد را حمام کرده و بعد ازاینکه  بدنش را کامل خشک کردند، او را میان پارچه‌ای سفید که گلبرگ‌ها در آن ریخته شده می‌خوابانند. نوزاد را غرق در گلبرگها می‌کنند و سپس چند نفر از اعضای خانواده، چهار گوشه پارچه را گرفته و با صلوات و شعرخوانی نوزاد را در گل می‌غلتانند. در این مراسم مهمانان هم با شیرینی و شربت خصوصا شربت گل محمدی پذیرایی می‌شوند.

پس از انجام مراسم، معمولا مادرها گلبرگ‌های مورد استفاده را خشك كرده و در كیسه‌های كوچك پارچه‌ای ریخته و در هنگام ازدواج فرزندشان آن را در میان سجاده‌اش قرار می‌دهند.

اعتقادات مردم درمورد مراسم گل غلتان

مردم کاشان معتقد هستند که غلتاندن نوزاد در میان گل‌های محمدی، موجب شادابی او و دور ماندن ازبیماری‌های مختلف می شود. همچنین طراوت گل‌برگ‌ها از پوست بدن نوزاد محافظت کرده و حساسیت‌ها را کم می‌کند و باعث نشاط، شادابی وسلامت پوست نوزاد می‌شود.

عده‌ای معتقدند که پیچاندن نوزادان در پارچه‌ی سفید و غلتاندن در گلبرگ به مانند غسل تعمید در دیگر ادیان است. اما برخی دیگر می گویند این رسم به یک افسانه‌ی قدیمی ایرانی به نام “گل خندان” برمی‌گردد که در آن، انسان‌های پاک تولد یک نوزاد را نوید می‌دادند. شاید گل غلتان، آیین گل خندان باشد، یعنی نوزادی که به دنیا می‌آید با خود برکت و خوشبختی برای خانواده‌اش به ارمفان می‌آورد.

جشن گل غلتانی نوزادان از آیین‌های کهن کاشان است و ما در تلاش هستیم آیین‌های سنتی را زنده نگه داریم تا بتوانیم دور هم بودن را با شادی و نشاط در فضایی معنوی و ملی و بر اساس توصیه‌های بزرگان بهتر و بیشتر تمرین کنیم.